COVID-19 gibi bir üst solunum yolu enfeksiyonu olan krup, çoğunlukla küçük çocukları etkiler. Viral krup vakalarının yüzde 80’inin 5 yaşın altında olduğuna değinen Anadolu Sağlık Merkezi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ebru Gözer, “İlkbahar ve sonbahar aylarında 6 ay ile 3 yaş arasındaki çocuklarda daha sık görülen krup, virüs veya bakterilerin neden olduğu bir üst solunum yolu enfeksiyonu. Krup, özellikle kreşler ve okullar gibi kalabalık ortamlarda yakın temas, hapşırma veya öksürme ve ağız ve burun yoluyla havadaki damlacıklardaki virüslerin yutulması sonucunda hızla başkalarına bulaşır. Tedavisi evde devam eden çocukların bol sıvı tüketmesi ve bol bol dinlenmesi değerlidir. Nefes almada güçlük, iştahsızlık gibi belirtiler şiddetlenirse en yakın sağlık merkezine en kısa zamanda başvurulmalıdır.
Yaklaşık 1-3 gün önce burun akıntısı, öksürük, ateş, boğaz ağrısı yaşayabileceğini belirten Anadolu Sağlık Merkezi Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Dr. Hasta yatakta oturma veya ayağa kalkma eğilimindedir. Diğer aile üyelerinde de üst solunum yolu hastalığı belirtileri olabilir, bu da çocuğun viral kökenli krup hastası olduğunu destekler. Daha büyük çocuklar sadece kaba ve yüksek sesle öksürebilirler. Artan inhalasyon çabası, nefes almada güçlük ve sürekli yüksek ses gibi değerli bulgular hava yolu obstrüksiyonunun ilerlediğini gösterir. Semptomlar şiddeti azalmaya devam ederken genellikle bir hafta içinde tamamen düzelir.
Krup sendromunda ateş görülmez
Viral enfeksiyona bağlı krup dışında hava yolu tıkanıklığına giden birçok hastalık durumunun olduğunun altını çizen Dr. gırtlağın üst kısmını oluşturan anatomik yapılar hızlı teşhis ve tedavi edilmesi gereken durumlardır. Larinksin üst kısmını oluşturan anatomik yapılarda daha ilerleyici hava yolu obstrüksiyonuna neden olur. Solunum sıkıntısı, yüksek ateş, yutma güçlüğü, yüksek ses, salya akıtma gibi semptomları vardır ve krup tedavisine yanıt vermez. Ayırıcı tanıda ve tekrarlayan krup ataklarında düşünülmelidir.
1-3 yaşlarının ortalarında sık görülen spazmodik krup hastalığının, başta ateş olmak üzere viral bir enfeksiyonu düşündüren önde gelen semptomların yokluğu veya hafifliği ile öne çıktığını paylaşan Dr. Ebru Gözer, “Alerjik ve psikolojik faktörler önemli olabilir. Gece aniden başlar ve hastalar havlayan bir öksürük, hırıltı, korku ve endişe ile uyanırlar. Ateşleri yok. Kısa süre içerisinde düzeleceklerdir. Birkaç gün süren boğuk bir öksürük var. Altta alerjik tablo varsa takip edilerek atakların sıklığı azaltılabilir.
Soğuk buhar ve nem en etkili tedavi yöntemleridir.
Viral enfeksiyona bağlı krup tedavisinde en etkili yöntemin soğuk buharla nem tedavisi olduğunu paylaşan Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ebru Gözer, “Çoğunlukla nem ile birlikte hava yolundaki ödem azalır, salgıların yoğunluğu azalır ve hava yolu açıklığı artar. Yeterli olmadığı durumlarda hastane ortamında kortizon ve adrenalin kullanılabilir. Çocuk ebeveyn kucağında en rahat pozisyonda tutulmalı, dil çubuğu ile zorlayıcı muayene yapılmamalı, solunum sıkıntısı için oksijen takviyesi sağlanmalıdır. Tüm bunlarla saatler içinde tedavi alınır. Hastanın gürültülü sesi azalır, kaygısı geriler. “Birçok hasta tamamen iyileşir ve genellikle hastaneye yatış gerekmez.”
Tekrarlayan krup ataklarında ayırıcı tanı uygulanmalıdır.
Ebru Gözer, tekrarlayan krup ataklarında spazmodik küme ayırıcı tanısının yapılması gerektiğinin altını çizerek, “Ayrıca bazı çalışmalarda krup öyküsü olan çocuklarda hava yollarının aşırı duyarlılığının arttığı da görülüyor. Bu durum kontrol altına alındığında ataklar da azalabilir. Nem tedavisi ile solunum semptomları gerilemiyorsa, hasta sırt üstü yatamıyor ve yutma güçlüğü çekiyorsa, bilinç bulanıklığı veya halsiz, solgun bir görünüm varsa diğer ciddi bakteriyel bulgular akla gelmelidir. Krupun genellikle hafif seyreden bir hastalık olduğunu ancak nadiren hayati tehlike arz edebildiğini belirten Dr. Spazmodik krup tanısı alan hastalarda olayı tetikleyen psikojenik faktörler ve alerjik olabilecek bronş hiperreaktivitesi incelenebilir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
